Słuch i budowa ucha ludzkiego

Nasz narząd słuchu, zwany potocznie uchem, jest skomplikowanym układem. Chociaż widoczna jest tylko jego mała część — małżowina uszna, to prawdziwe ciekawe elementy kryją się dopiero wewnątrz czaszki. Anatomia ucha człowieka składa się z trzech głównych części, połączonych ze sobą przewodem słuchowym.

To właśnie przez cały układ słuchowy są przewodzone wszelkie dźwięki, które zaczynają się od drgań powietrza, przepływających przez kolejne części ucha — zewnętrzne, środkowe oraz wewnętrzne. Ostatecznie przez nerw słuchowy docierają one do naszego mózgu jako bodziec o określonym znaczeniu.

Ucho człowieka składa się z trzech części

Budowa ucha zewnętrznego

Budowa ucha zewnętrznego składa się z małżowiny usznej, która działa jak lejek, kierując fale dźwiękowe do przewodu słuchowego, znajdującego się w tej samej części. Ten z kolei działa jak pudło rezonansowe — wzmacnia drgające powietrze, poprawiając nasze zdolności słuchowe. Dodatkowo zewnętrzna budowa ucha ludzkiego chroni nas przed szumami i zakłóceniami, tym samym zapewniając wyraźne odbieranie dźwięków.

Budowa ucha środkowego

Ucho środkowe to część naszego narządu słuchu, gdzie fale dźwiękowe przenoszone są przez błonę bębenkową na trzy najmniejsze kości w naszym ciele — młoteczek, kowadełko oraz strzemiączko. Znajdujące się wokół nich mięśnie (strzemiączkowy i napinacz błony bębenkowej) pomagają tłumić fale dźwiękowe, tym samym chroniąc nas przed nadmierną głośnością. Budowa ucha środkowego składa się także z trąbki Eustachiusza, potocznie zwanej trąbką słuchową, która wyrównuje ciśnienie powietrza wewnątrz ucha. To działanie umożliwia falom dźwiękowym dotrzeć do ucha wewnętrznego, gdzie przetwarzane są na impulsy nerwowe, interpretowane przez mózg.

Budowa ucha wewnętrznego

Budowa ucha wewnętrznego rozpoczyna się w miejscu, w którym strzemiączko spotyka się z okienkiem owalnym oraz gdzie znajduje się przypominający skorupę ślimak. Funkcja, jaką pełni jest niezwykle istotna, gdyż odpowiada on za naszą równowagę, a także zawiera trzy kanały wypełnione płynem, z których jeden przewodzi impulsy dźwiękowe do szczytu ślimaka, przekazywane następnie z powrotem przez drugi kanał.

W narządzie spiralnym, zwanym narządem Cortiego, dolna część pokryta jest tysiącami delikatnych włosków. Ruch falowy w kanałach zmienia się w zależności od częstotliwości dźwięku — komórki włoskowate zostają pobudzone tylko w miejscach, gdzie odchylenie jest znaczne, zatem drobne włoski poruszają się dalej w ślimaku dla niższych dźwięków, podczas gdy dla wysokich stymulacja zachodzi na jego początku.

Jak dźwięk przekazywany jest do naszego mózgu?

Docierający do ucha wewnętrznego dźwięk dopiero w tym miejscu zmienia fale dźwiękowe w sygnały elektryczne, które są przekazywane przez nerw słuchowy do pnia mózgu — tam z kolei bodziec jest analizowany i przekazywany do obszarów odpowiedzialnych za emocje. W ten sposób dźwięki nabierają znaczenia i są kojarzone z istniejącymi wzorcami w korze mózgowej, pozwalając nam na rozumienie języka czy rozpoznawanie głosu.

Co to są fale dźwiękowe?

Fale dźwiękowe, nazywane wymiennie akustycznymi to mechaniczne fale podłużne, wywołujące wrażenie dźwięku, po dodarciu do naszych uszu. Wszystkie dźwięki o niskiej częstotliwości około 20 Hz, określane są dźwiękami niskimi, nazywanymi również infradźwiękami lub falami poddźwiękowymi, podczas gdy te o częstotliwości powyżej 20 000 Hz postrzegane są jako ultradźwięki, czyli fale naddźwiękowe.

Fale akustyczne generują m.in. drgające struny czy słupy powietrza, które przekazują swoje drgania na otaczające powietrze, powodując ich okresowe zagęszczanie i rozrzedzanie. Powstałe zaburzenie gęstości rozchodzi się w postaci fali dźwiękowej przez środowisko, przenosząc dźwięk do naszych uszu.

Jaki zakres częstotliwości jest słyszalny dla naszego ucha?

Częstotliwością określamy liczbę drgań na sekundę, które docierają do naszego ucha, przy czym zakres częstotliwości słyszalnych przez ludzi dźwięków wynosi od 20 do 20 000 Hz. Poziom ciśnienia akustycznego z kolei mówi nam o intensywności docierającego do błony bębenkowej dźwięku — im wyższa wartość, tym głośniejszy dźwięk. Dźwięk staje się niesłyszalny poniżej progu, który wynosi 0 dB. W typowej rozmowie poziom wynosi około 50 dB, natomiast poziom decybeli szkodliwych dla słuchu to około 120 dB, powyżej którego możliwe jest uszkodzenie słuchu.

Zadbaj o swój słuch ze specjalistami Omnifon!

Ucho to niezwykły narząd, składający się z wielu skomplikowanych mechanizmów, które umożliwiają nam codzienne funkcjonowanie. Zdając sobie z tego sprawę, zaczynamy dostrzegać istotę dbania o nasz słuch. Zauważając jakiekolwiek pogorszenie słuchu, powinniśmy natychmiast sprawdzić jego stan, gdyż w przypadku niedosłuchu niezastąpioną pomocą mogą być aparaty słuchowe — zauszne lub wewnątrzuszne, które odpowiednio dobrać pomoże nam protetyk.

Chciałbyś przeprowadzić badanie słuchu lub poznać więcej na temat doboru aparatu słuchowego? Nie musisz się już dłużej martwić! Omnifon to nie tylko miejsce, gdzie znajdziesz fachową pomoc, ale także otoczenie pełne troski i zrozumienia. Nasi wyjątkowi specjaliści posiadają bogate doświadczenie w badaniach i doborze aparatów, które odpowiadać będą Twoim potrzebom oraz budżetowi!